Toplumda çok sık rastlanan sorunlardan biri olan bel ağrısı bisiklet kullanıcılarının da sıklıkla muzdarip oldukları bir sorundur.
Norveçli bilim adamlarının (ki genelde bu araştırmaları İsviçreli bilim adamları yapar) 116 profesyonel yol bisikletçisi üzerinde yaptıkları çalışmada, bu sporcuların %94’ünde aşarı yüklenmelere bağlı çeşitli problemler tespit edilmiş Sorunlu sporcuların %45’inde bel ağrısı şikayeti olduğu tespit edilmiş.
Değişik araştırmalarda ciddi bisiklet kullanıcılarının %68’inde bel ağrısı şikayeti olduğu rapor edilmektedir.
Bu sorunun sebeplerini 2 ana başlık altında irdeleyebiliriz:
Sporcunun daha önce yaşamış olduğu ve bel omurgalarında bozukluklara yol açan bel rahatsızlıkları (örneğin; bel fıtığı, romatizmal hastalıklar gibi) olması bisiklet kullanımı sonucu tetiklenebilir. Bu sorunları organik sorunlar olarak adlandırabiliriz. Bisiklet üzerinde duruş şekli “normal biyomekanik özelliklerini kaybetmiş omurga” üzerine aşırı yük bindirerek sıkıntılara yol açabilir. Bel kaslarınızın zayıf olması, yeteri derecede esnek olmaması diğer sebeplerdir.
Şayet ikinci madde olarak anlatacağımız bisiklet seçimine bağlı tetikleyici sebepler söz konusu değilse sporcunun tıbbi olarak tam bir değerlendirmesini yapmak, gerekirse radyoloji tetkikler ile sorunu bulmak ve buna yönelik çözüm üretme gerekir.
Bisiklet seçiminde yapılan yanlışlıklar sonucu sebepler, ki daha sıklıkla sorun buna bağlıdır. Bu basamakta ağrının sebeplerini değişik başlıklar altında inceleyebiliriz.
Amaca uygun olmayan bisiklet seçimi:
- Sele borusu uzunluğu
- Üst boru uzunluğu
- Alın borusu açısı
- Sele borusu açısı
- Ön çatal offset
- Çeki borusu
- Jant merkezleri arası
- Alın borusu uzunluğu
Öncelikle nerede bisiklet kullanacağınıza karar vermeniz ve ona uygun bisiklet almanız gerekir. Formula pistleri için dizayn edilmiş ve üretilmiş bir otomobil ile Yedigölleri gezemeyeceğiniz gibi incecik lastikli bir yol bisikletiyle Belgrad ormanlarında da dolaşamazsınız. Bu tip bir bisiklet vücudunuzun alacağı şekil, omurganız üzerine düşen biyomekanik güçler o turun henüz başlarında size bel ağrısı olarak geri dönecektir. Ayrıca kullanacağınız bisikletin ön ve/veya arka amortisörlerini olması özellikle bel bölgenizin daha az darbe almasını sağlayacaktır.
Doğru kadro geometrisini seçmek: Herkesin bacak boyu, kol uzunluğu, bel omurgalarını hareketliliği farklıdır. Dolayısıyla sizinle aynı boydaki arkadaşınızın kullandığı son derece pahalı karbon bisikletini denediğinizde sizin beliniz için son derece konforsuz gelebilir. Bu sebeple firmalar hangi kategoride olursa olsun değişik özelliklerde bisiklet kadroları üretirler. Burada amaç değişik sele borusu boyu ve açısı, üst boru uzunlu, alın borusu uzunluğu ve açısında değişiklikler yaparak farklı anatomik özelliklerdeki kullanıcılar için alternatif geometriler yaratmaktır. Bu farklılıklar tabii ki bisikletin çevikliğini ve manevra kabiliyetlerini de değiştirmektedir. Teknik anlamda kadro geometrisinde değiştirilebilen çok değişik uzunluk ve açılarda komponentler bulunmakla birlikte özellikle üst borusu kısa, gidon boğazı kısa ancak açısı yüksek bisikletler bel üzerindeki yükü azaltarak daha konforlu bir sürüş sağlar. Sele Yüksekliği ve sele açısı, sel önüne ve arkasına yakın oturma gibi faktörler hem kalça hem de bel üzerine yansıyan yükler üzerinde etkilidir.
Bisiklet kadro boyunun uygun olması: Hakverirsiniz ki 1.90 boyundaki bir bisikletçiyle enim gibi 1.71 boyunda bir bisikletçi aynı boyutta kadro kullanamaz. Şayet kullandığınız kadro size uygun değilse ister istemez öne daha çok eğilecek, kamburunuzu daha çok çıkaracak ve belinize fazladan yük bindireceksiniz. Dikkat etmezin gereken önemli noktalardan birisi de alacağınız bisikletin markasına göre kadro boyutları değişiklik gösterebilir. Bu nedenle o markanın kullanıcı boyu kadro büyüklüğü ile ilgili tablolarına bakmanızda yarar var. Çünkü satıcılar ellerindeki bisikleti size verebilmek için yanıltıcı davranabilirler.
Sonuç olarak bisiklet bindikten sonra tetiklenen bel ağrısının sebebi belinize ait rahatsızlıklardan, bel kaslarınızın zayıflığından, belinizin esnekliğinin kısıtlı olmasından kaynaklanabileceği gibi yanlış bisiklet seçiminden de olabilir. Özellikle zayıf ve esnek olmayan kaslara bağlı ağrılar çok çeşitli egzersizlerle çözümlenir.
Ancak bu egzersizlerin size uygun olanını doktorunuz tavsiye etmelidir. Çünkü bazı egzersizler, özellikle ağrının sebebi bel fıtığı ise yarar yerine zarar verebilir. Şayet günlük yaşantınızda, bisiklet binmekten bağımsız olarak bel ağrısı çekiyorsanız, gece bel ağrınız oluyorsa mutlaka bir uzmana başvurarak altta yatan sebebi bulmanız gerekir.
Kaynak: thebikemag.com
